نظریه مثل افلاطونی و سیر آن در فلسفه اسلامی
Authors
abstract
در این نوشتار به بررسی سیر نظریۀ مثل افلاطونی در آرای اندیشمندان اسلامی پرداخته شده است. نظریۀ مثل افلاطونی، از وجوه مختلف هستی شناسانه، معرفت شناسانه، علم النفسی، اخلاقی، زیبایی شناسانه و خداشناسانه اهمیت فراوانی دارد. از زمان افلاطون تا کنون، هم در میان فلاسفۀ اسلامی و هم در میان فلاسفۀ غربی، مسألۀ مثل افلاطونی، مورد بحث، تأیید و انتقاد فراوان واقع شده است. بررسی محتوایی ـ تاریخی دیدگاه های اندیشمندان اسلامی از جمله فارابی، ابن سینا، شیخ اشراق، محقق دوانی، میرداماد و ملّاصدرا نشان می دهد که اولاً نظریۀ مثل افلاطونی نزد اندیشمندان مسلمان هم دچار جرح و تعدیل های بسیار و به برخی وجوه، پذیرفته شده و جنبه های اخلاقی و زیبایی شناسانۀ آن مورد نظر قرار نگرفته است؛ ثانیاً ادلۀ آن ها در رد یا اثبات نظریۀ مثل ناتمام است؛ و ثالثاً فیلسوفان اشراقی (به معنای عام) و عرفان گرا رغبت بیش تری به پذیرش آن نشان داده اند.
similar resources
قبض و بسط نظریه مثل افلاطونی در مکاتب پس از آن
چه چیزی محقق وامی دارد؟ هر گاه شخصی برای سوال خود پاسخی نداشته باشد و یا پاسخی که یافته با دانسته های پیشین او تناقض داشته باشد. شروع به تحقیق می کند. آنچه در این رساله گرد آمده نیز به همین دلایل بوده است . به سوالهای زیر دقت کنید: مثل افلاطونی چیست ؟ چرا افلاطون نظریه مثل را طرح کرد؟ چه کسانی باعث شدند افلاطون نظریه مثل را مطرح کند؟ چه تحولاتی در نظریه مثل افلاطونی ایجاد شده است ؟ چه کسانی این...
15 صفحه اولصورتهای افلاطونی و ارسطویی فلسفه فیلم
شالودههای فلسفی پایداری که افلاطون و ارسطو بنا کردند، علاوه بر دنیای فلسفه، در رویکردهای نظری به هنر نیز تأثیراتی بر جا گذاشت. این مقاله درصدد است این تأثیرات را در حوزهی فلسفهی فیلم بررسی کند و با تقسیم سینما به دو جزء تصویر و حرکت، و دنبال کردن این دو جزء در هنرهای یونان باستان و توجه به شکلگیری فلسفهی هنر افلاطون و ارسطو در مواجهه با این هنرها، دیدگاه صاحبنظران معاصر، یعنی یان ژاروی و...
full textسیر تطور نظریه اعتدال در اخلاق اسلامی
نظریه اعتدال که خاستگاه آن یونان باستان و آراء افلاطون و ارسطو است، رایجترین نظریه اخلاقی در بین حکمای اسلامی مانند کندی، فارابی، ابنسینا، مسکویه، خواجه نصیر طوسی و دیگران است. بر اساس این نظریه، فضایل اخلاقی از رعایت اعتدال و میانهروی توسط قوای نفس و رذایل اخلاقی از افراط و تفریط قوا در اعمال خود پدید میآید. حکمای اسلامی گرچه در این نظریه متأثر از افلاطون و ارسطو بودند، ولی ابتکارات و نوآو...
full textبازاندیشی نظریه سعادت در فلسفه اسلامی
سعادت به عنوان مسألهای فلسفی از این جهت که مبین برترین منزلت و غایت کمال عقل و فضل آدمی است پیوسته محل توجه فیلسوفان قرار گرفته است. آیا همه فیلسوفان یک معنا از سعادت را در نظر داشتهاند؟ آیا در تعین و مصداق آن اتفاق نظر دارند؟ آیا سعادت به معنای فلسفی میتواند مفاهیم دینی یا اخلاقی را در بر داشته باشد؟ این منزلت، اگرچه از حیث مفهوم و معنای مصطلح تا حدودی مورد اتفاق است، مصداق و تعین خارجی آ...
full textتأویل فلاسفه اسلامی از نظریه مُثل افلاطونی
تفکر، مختص انسان و نشانه برتری آدمی نسبت به سایر موجودات است. این موهبت الهی که با آغاز زندگی بشری آغاز شده و تا پایان آن نیز ادامه دارد در طول تاریخ بشر، حضوری نقش آفرین داشته است و آدمی را در راه کشف حقایق عالم یاری رسانده است. نظریه مُثل که یکی از ارزنده ترین یافته های تفکر بشری است حکایت از حقیقتی دارد که اولین بار به لسان یونانی افلاطون به صورت مستدل، مدون شد و پا به عرصه تفکر فلسفی گذاشت. ...
15 صفحه اولMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی حکمت اسراPublisher: موسسه فرهنگی تحقیقاتی اسرا
ISSN 2383-2916
volume 5
issue 18 2015
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023